පොල් අස්වැන්න ඉහළ නැංවීමේ විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදය: සම්පූර්ණ මාර්ගෝපදේශය
ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට සහ සංස්කෘතියට පොල් ගස (කප්රුක) දක්වන්නේ අමිල දායකත්වයකි. එහෙත්, බොහෝ වගාකරුවන් තම ඉඩමෙන් ලැබිය හැකි උපරිම අස්වැන්න ලබා නොගනී. පොල් අස්වැන්න අඩු වීමට හේතු සහ එය විද්‍යාත්මකව ඉහළ නංවා ගැනීම සඳහා අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රමානුකූල පියවරයන් පිළිබඳ ගැඹුරු විග්‍රහයක් මෙහි දැක්වේ.
1. පෝෂණ කළමනාකරණය: ගසට අවශ්‍ය ශක්තිය ලබා දීම
පොල් ගසක් යනු අඛණ්ඩව වසර ගණනාවක් පල දරන බෝගයකි. එබැවින්, පසෙන් ඉවත් වන පෝෂණය නැවත පසට ලබා දීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.
පොහොර වර්ග සහ නිර්දේශ:
කාබනික පොහොර: ගොම, කුකුල් පොහොර, කොම්පෝස්ට්, එළු පොහොර වැනි කාබනික පොහොර වසරකට වරක් ගසකට කිලෝ 15-20ක් පමණ යෙදීමෙන් පසේ සජීවී බව, ජලය රඳවා ගැනීමේ හැකියාව සහ ක්ෂුද්‍ර ජීවී ක්‍රියාකාරිත්වය ඉහළ යයි.
රසායනික පොහොර: පොල් පර්යේෂණ ආයතනය (CRI) මගින් නිර්දේශිත “පොල් මිශ්‍රණය” (Adult Palm Mixture – APM) භාවිතය වඩාත් ඵලදායී වේ.
පරිණත ගසක් සඳහා (අවුරුදු 5ට වැඩි): වසරකට දෙවරක් (වැසි සමයන් ආරම්භයේදී), එක් වරකට මිශ්‍රණය කිලෝ 1.5 – 2.0ක් යොදන්න.
තරුණ ගස් සඳහා: වයස අනුව නිර්දේශිත ප්‍රමාණයන් යොදන්න.
අමතර පෝෂක: මැග්නීසියම් ඌනතාවය (පත්‍ර කහ පැහැ ගැන්වීම) සඳහා ඩොලමයිට් හෝ කයිසර්යිට් (ගසකට ග්‍රෑම් 500) සහ ලවණ (සාමාන්‍ය ලුණු) වසරකට වරක් ගසකට කිලෝ 1ක් යෙදීමෙන් ගෙඩි හට ගැනීම සහ ගුණාත්මකභාවය වැඩි වේ.
පොහොර යෙදීමේ නිවැරදි ක්‍රමය:
ගසේ මුල සිට අඩි 5-6ක් දුරින්, අඟල් 6-8ක් ගැඹුරට වටා කානුවක් සකස් කරන්න. පොහොර එම කානුවට දමා, පස් සමග හොඳින් මිශ්‍ර කර, පසෙන් වසා දමන්න. මෙය පොහොර නාස්ති වීම වළක්වා, ගසේ පෝෂක උරාගන්නා සියුම් මුල් (feeder roots) වලට පහසුවෙන් ලබා ගැනීමට උපකාරී වේ.
2. ජල කළමනාකරණය: අස්වැන්නේ තීරණාත්මක සාධකය
පොල් ගෙඩියක 80%කට වඩා අඩංගු වන්නේ ජලයයි. නියඟය, පොල් මල් හැලී යාමට සහ ගෙඩි කුඩා වීමට ප්‍රධාන හේතුවකි.
ජල අවශ්‍යතාවය: විශේෂයෙන්ම මල් හටගැනීමේ සිට කුඩා ගෙඩි (කුරුම්බැට්ටි) වර්ධනය වන මාස 4-5ක කාලය තුළ ජල හිඟයකින් තොරව පවත්වා ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ.
තෙතමනය සංරක්ෂණය:
වසුන් යෙදීම (Mulching): ගස වටා අඩි 5-6ක ප්‍රදේශයක් පිදුරු, පොල් කොළ, පොල් ලෙලි හෝ කොහුබත් වැනි ද්‍රව්‍යයකින් අඟල් 6ක පමණ ඝනකමට වසන්න. එමගින් සෘජු හිරු එළිය පසට වැටීම නැවතී, පසේ තෙතමනය වාෂ්ප වීම 80%කින් පමණ අඩු කරයි. එමෙන්ම, වල් පැලෑටි වර්ධනයද පාලනය වේ.
පොල් ලෙලි වළවල් (Husk Pits): ගස් දෙකක් අතර, අඩි 5×5 ප්‍රමාණයේ සහ අඩි 1.5ක් ගැඹුරු වළවල් කපා, පොල් ලෙලි කටු පැත්ත උඩට සිටින සේ අසුරන්න. මෙමගින් වැසි ජලය පොළොවට කාන්දු නොවී රැස් කරගන්නා අතර, නියං කාලයේදී ගසේ මුල් පද්ධතියට තෙතමනය සපයන ස්පොන්ජියක් සේ ක්‍රියා කරයි.
3. පළිබෝධ සහ රෝග පාලනය: වගාව සුරැකීම
නිරෝගී ගසකින් පමණක් ඉහළ අස්වැන්නක් ලබා ගත හැක.
රතු කුරුමිණියා (Red Palm Weevil): මෙය පොල් වගාවට මාරාන්තික හානි සිදු කරයි.
හඳුනාගැනීම: ගසේ කඳේ ඇතිවන සිදුරු වලින් දුඹුරු පැහැ දියරයක් ගැලීම සහ කුණු වූ ගඳක් ඒම.
පාලනය: හානියට ලක් වූ ගස් වහාම කපා පුළුස්සා විනාශ කිරීම, ෆෙරමෝන උගුල් (Pheromone traps) භාවිතයෙන් කුරුමිණියන් අල්ලා ගැනීම සහ වත්ත පිරිසිදුව තබා ගැනීම.
කළු කුරුමිණියා (Rhinoceros Beetle): ගසේ ගොබයට හානි කර අස්වැන්න අඩු කරයි.
හඳුනාගැනීම: වැඩීගෙන එන පත්‍රවල “V” හැඩයට කැපී ඇති ලකුණු.
පාලනය: ගොම වැනි දිරායන ද්‍රව්‍ය වත්තේ ගොඩගැසීමට ඉඩ නොදීම සහ ගොබය පිරිසිදුව තබා ගැනීම.
ඒකාබද්ධ පළිබෝධ කළමනාකරණය (IPM): රසායනික ද්‍රව්‍ය මත පමණක් රඳා නොසිට, වගාව පිරිසිදුව තබා ගැනීම, ස්වභාවික සතුරන් රැක ගැනීම සහ යාන්ත්‍රික පාලන ක්‍රම (උගුල්) වැනි ක්‍රමවේදයන්ගේ එකතුවක් භාවිත කිරීමෙන් පරිසර හිතකාමීව වගාව ආරක්ෂා කරගත හැක.
4. උසස් කෘෂිකාර්මික පිළිවෙත්
අතුරු බෝග වගාව (Intercropping): පොල් ගස් අතර ගම්මිරිස්, කෙසෙල්, කෝපි, කොකෝවා, අන්නාසි, ඉඟුරු වැනි අතුරු බෝග වගා කිරීමෙන් ඉඩමෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගත හැක. එමගින් අමතර ආදායමක් ලැබෙන අතර, පසේ සාරවත් බව වැඩි වී, පාංශු ඛාදනය සහ වල් පැලෑටි වර්ධනයද පාලනය වේ.
පාංශු සහ ජල සංරක්ෂණය: බෑවුම් සහිත ඉඩම් වල, ගස් පේළි අතර සමෝච්ඡ කානු (Contour drains) කැපීම සහ වැටි යෙදීමෙන් සාරවත් මතුපිට පස් සෝදායාම වළක්වා, වැසි ජලය පොළොවට උරා ගැනීම වැඩි කරයි.
මෙම සියලු කරුණු පිළිබඳව නිසි අවධානය යොමු කර, ක්‍රමානුකූලව තම වගාව නඩත්තු කිරීමෙන්, ඕනෑම වගාකරුවෙකුට තම පොල් අස්වැන්න සැලකිය යුතු මට්ටමකින් ඉහළ නංවා ගත හැකිය.
